دانلد داک؛ اردکی باهوش با رفتار عجیب و غریب

دانلد داک که از شبکه پویا در حال پخش است اولین بار سال 1934 در یک فیلم کوتاه به تماشاگران معرفی شد و پس از آن در چندین فیلم کوتاه کمپانی والت‌دیزنی در کنار دیگر شخصیت‌های حیوانی به ایفای نقش پرداخت. معروف‌ترین فیلم‌های کوتاه این اردک کوچولو تا سال 1955 تولید شد و به نمایش درآمد. این فیلم‌ها پس از ظهور تلویزیون، بارها در برنامه‌های مختلف خاص کودکان و نوجوانان به نمایش درآمد. از اوایل دهه 40 میلادی، دانلد داک یکی از شخصیت‌های اصلی و محوری تعدادی از فیلم‌های بلند سینمایی شد. وی سال 1988 در فیلم زنده ـ انیمیشنی معروف «چه کسی برای راجر ربیت پاپوش دوخت؟» به عنوان بازیگر مهمان در نقش خودش ظاهر شد! با این حال، دانلد داک فقط یک چهره سرشناس و معروف تلویزیونی یا سینمایی نیست. او شخصیت محوری تعداد زیادی کتاب مصور و بازی کامپیوتری هم هست و عروسک‌های او از پرفروش‌ترین عروسک‌های دنیای اسباب‌بازی به حساب می‌آیند.

خلق اصلی شخصیت دانلد داک به اوایل سال 1934 برمی‌گردد و کمپانی والت‌دیزنی ارزش بسیار زیادی برای آن قائل است. این شخصیت یک اردک سفیدرنگ عجیب و غریب است که معمولا زنگوله‌ای زرد به گردن دارد. او هم مثل بسیاری از شخصیت‌های کارتونی کمپانی والت‌دیزنی، لباس به تن می‌کند و به‌خاطر سخنرانی‌های هوشمندانه‌اش شهرت دارد.

در عین حال وی همیشه دست به کارهای خاصی می‌زند که برایش باعث دردسر و مشکل شده و خط اصلی ماجراهای داستان را پیش می‌برد.

میکی ماوس، دیگر شخصیت مهم انیمیشن‌های والت‌دیزنی، دوست صمیمی اوست که در بسیاری از انیمیشن‌ها این دو در کنار هم بازی می‌کنند.

در فهرست 50 چهره برتر و برگزیده نشریه قدیمی تی‌وی‌گاید، دانلد داک یکی از نام‌های مطرح است و حتی یک بار هم در سال 2002، لقب نفر اول این فهرست را از آن خود کرد.

گروهی هم وی را معروف‌ترین شخصیت کارتونی کمپانی دیزنی (در کنار میکی ماوس) می‌دانند. نکته‌ای که منتقدان و تحلیلگران سینمایی روی آن تاکید می‌کنند این است که دانلد داک بیشتر از هر شخصیت کارتونی کمپانی والت‌دیزنی، در فیلم‌ها و محصولات این کمپانی ظاهر شده است.

در عین حال در دنیای داستان‌های مصور و کمیک‌استریپی (به استثنای داستان‌های ژانر ابرقهرمانانه) این شخصیت بیشترین تعداد داستان و چاپ کتاب را داشته است.

با آن که دانلدداک اولین بار سال 1934 در انیمیشن «مرغ کوچولوی عاقل» به تماشاگران معرفی شد، اما در دومین انیمیشن خود «سود یتیم بودن» بود که به شهرت رسید و محبوبیت زیادی به دست آورد. طی دو دهه پس از آن دانلدداک در بیش از 150 فیلم کوتاه و بلند ظاهر شد. تعدادی از این فیلم‌ها نامزد دریافت جایزه اسکار هم شدند. در دهه 30 میلادی، او بیشتر در کنار گوفی و میکی‌ماوس به ایفای نقش پرداخت. از سال 1937 او به صورت تنها شخصیت اصلی فیلم‌هایش درآمد. در همین سال بود که دانلدداک صاحب نامزد شد و سروکله سه برادرزاده‌اش هم به ماجراجویی‌های او پیدا شد. از سال 1957، دانلدداک به صورت یک چهره آکادمیک درسی درآمد و فیلم‌هایش جنبه پرورشی و آموزشی پیدا کردند. در دهه 80 میلادی بود که دوباره روی پرده سینما برگشت و سرگرمی‌سازی محور اصلی کارهایش شد. در همین ایام بود که در تعدادی فیلم سینمایی بازی کرد که انحصارا برای پخش ویدئویی تولید شدند و هیچ وقت روی پرده سینماها نرفتند. برخی از کاریکاتوریست‌ها به دلیل نقاشی‌های دانلدداکی خود در داستان‌های مصور به شهرت بسیار زیادی رسیدند و موفقیت بالای خود را مدیون این چهره دوست‌داشتنی و محبوب دنیای انیمیشن هستند.

در رابطه با ریشه‌های شخصیت دانلداک حرف‌های زیادی زده شده است. از جمله گفته می‌شود نام وی با الهام از قهرمان افسانه‌ای کریکت استرالیا دانلد برادمن گرفته شده است. در سال 1932، برادمن و اعضای تیم کریکت استرالیا به آمریکای شمالی سفر کردند. در آنجا بود که او به دنبال یک اردک راه می‌افتد و گم می‌شود. این مساله بازتاب زیادی در اخبار داشت. در همان ایام، والت دیزنی به دنبال آن بود که در فیلم‌هایش یک دوست برای میکی ماوس پیدا کند. وی اخبار مربوط به برادمن را در روزنامه می‌خواند و تصمیم می‌گیرد نام شخصیت تازه‌اش را دانلدداک (دانلد اردکه) بگذارد. کلارش ناش وقتی متوجه شد والت دیزنی یک چهره تازه کارتونی دارد، به سراغ وی رفت و خودش را نامزد صحبت کردن به جای این حیوان کرد. گفته می‌شود والت دیزنی بشدت تحت تاثیر نوع صدای ناش و تقلید صدای اردک او قرار گرفت و بلافاصله وی را به عنوان صداپیشه انتخاب کرد. در آن ایام، میکی ماوس محبوبیت عظیم خود در بین تماشاگران را از دست داده بود و والت دیزنی به دنبال مدل تازه‌ای برای جذب کودکان و نوجوانان بود. والت دیزنی احساس می‌کرد جور کردن یک دوست برای میکی‌ماوس که دست به کارهای منفی می‌زند و رودرروی ماوس قرار می‌گیرد، می‌تواند به جذب بیشتر تماشاگران کمک کند. دیک هومر و آرت بابیت اولین انیماتورهایی بودند که تصاویر دانلد داک را خلق کرده و به او هویت بخشیدند. دیک لوندی هنرمند دیگری است که از وی به عنوان کسی اسم برده می‌شود که به شخصیت‌پردازی این موجود کمک زیادی می‌کرد. دانلد داک خیلی زود تبدیل به رقیب اصلی شخصیت میکی‌ماوس شد. کمپانی والت‌دیزنی بیشترین سود مادی و معنوی را از رقابت این دو شخصیت سرشناس کارتونی برد.

تی‌وی گاید / مترجم: کیکاووس زیاری